Middelie klaar voor de toekomst
Informeren, faciliteren en verbinden
Inhoud
- Inleiding
- Verkeersveiligheid en bereikbaarheid
- Sociale verbinding
- Verenigingen en vrijwilligers
- Wonen
- Recreatie
- Slotwoord
1. Inleiding
Middelie is een van de acht kernen van de voormalige gemeente Zeevang, die sinds 2016 is samengegaan met de gemeente Edam-Volendam. Het opgaan in de grotere, groeiende en meer stedelijke gemeente Edam-Volendam, vergt een duidelijke profilering van het dorp Middelie. De Dorpsraad wil dit mede vormgeven vanuit haar informerende rol en als verbinder en facilitator.
Hoewel niet democratisch gekozen, is een dorpsraad naar onze mening een belangrijke schakel tussen de gemeente, de provincie, maatschappelijke instanties en de inwoners van het dorp. Inwoners van een dorp zijn over het algemeen meer betrokken bij hun eigen dorp dan bij de gemeente als geheel. De kracht van een Dorpsraad ligt er juist in om die betrokkenheid in te zetten. Bijvoorbeeld door gebruik te maken van bestaande netwerken, of netwerken die gemakkelijk kunnen worden gecreëerd.
Om een democratisch proces enigszins te kunnen benaderen, proberen wij inwoners van Middelie actief te betrekken bij relevante zaken en hun meningen te peilen. Dat doen wij o.a. via sociale media, dorpsbulletin De Kikkerkoerier en via onze website.
Als Dorpsraad willen wij de komende periode verder inzetten op het uitbreiden van onze kennis en van ons netwerk. Met als doel de verbinding te verbeteren tussen inwoners van Middelie, de overheid en maatschappelijke organisaties. Een grote mate van betrokkenheid vinden wij erg belangrijk met het oog op de participatiesamenleving waar de overheid met de omgevingswet
naar toe wil. Deze transitie vergt inspanning en vernieuwing.
Het hebben van een visie voor ons dorp vinden wij essentieel als leidraad voor ons werk als Dorpsraad en daarnaast om aan de partijen uit te kunnen dragen waar wij mee te maken hebben. De Dorpsraad Middelie heeft daarom samen met de inwoners gewerkt aan een dorpsvisie voor de langere termijn. De basis vormt informatie verkregen uit verschillende enquêtes, bijeenkomsten en gesprekken met bewoners. Dit is verwerkt in dit document; de dorpsvisie van Middelie. Het is geen statisch geheel, maar zal regelmatig worden herzien en kan, indien nodig, worden bijgesteld.
2. Verkeersveiligheid en bereikbaarheid
2.1. Verkeersveiligheid
Op basis van de reacties die wij hebben gekregen op een door de Dorpsraad verspreide enquête, blijkt dat het onderwerp verkeersveiligheid het meeste leeft in Middelie. Veel inwoners maken zich grote zorgen over de veiligheid door de toenemende verkeersdruk en met name de hoge snelheden die worden gemeten.
Het verkeersplan van de gemeente EV loopt in 2023 af. Onder andere wordt daarin als doel voor een termijn van 15 jaar gesteld: “goed en logisch profiel dat gewenst gedrag geloofwaardig maakt en afdwingt”. De Dorpsraad zal dit proces monitoren en stimuleren om de situatie in Middelie te verbeteren. In samenwerking met de gemeente Edam-Volendam en het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier willen wij bewerkstelligen dat snelheidsbeperkende maatregelen zullen worden geplaatst en dat de weginrichting zodanig ontwikkeld wordt, dat het voor alle weggebruikers veiliger wordt en handhaving mogelijk is.
Ook het verlagen van de verkeersdruk in Middelie door een betere ontsluiting van Waterrijk in Oosthuizen en het beperken van zwaar verkeer zijn speerpunten. Daarnaast willen wij dat de gemeente in zal zetten op het promoten van fietsen door de aanleg van veilige fietspaden en het gebruik van het ov actief zal stimuleren.
Tenslotte heeft het verbeteren van de kruising van de N247 met de Klemweg onze aandacht. Uit onderzoek blijkt de weg tot de
tien N-wegen in Noord-Holland te horen die het meest problematisch zijn. De huidige situatie is gevaarlijk omdat er vaak te hard wordt gereden, er een slinger in de weg zit, het overzicht te wensen overlaat, er geen goede oversteekplaats is en de bushalte richting Hoorn niet veilig bereikbaar is. Bij dit project werken wij samen met de dorpsraden van Warder en Edam. Gezamenlijk proberen wij er bij de provincie Noord-Holland op aan te dringen om de situatie zo snel mogelijk te wijzigen.
Bewustwording
Bewustwording ten aanzien van snelheid is een belangrijk middel om automobilisten langzamer en veiliger te laten rijden. Als Dorpsraad willen wij dat graag bevorderen. Dit doen wij onder andere in samenwerking met Veilig Verkeer Nederland en de politie.
In het algemeen willen wij graag de ontwikkelingen op het gebied van verkeersveiligheid volgen. Het liefst met behulp van een werkgroep bestaande uit mensen met een brede kennis, zodat we goed onderbouwde voorstellen kunnen aandragen bij de verantwoordelijke instanties en tot doeltreffende acties kunnen komen.
2.2. Bereikbaarheid
Openbaar vervoer
Lijn 413 van EBS, beter bekend als ‘de buurtbus’, verbindt Middelie met Purmerend en doet van maandag tot en met zaterdag de zeven haltes die Middelie telt vier maal per dag aan. Er is geen openbaar vervoer beschikbaar op zondagen en ook niet naar de kern van onze gemeente Edam-Volendam. Vreemd, aangezien de meeste voorzieningen binnen onze gemeente in deze twee plaatsen te vinden zijn. Inwoners van Middelie willen een betere verbinding en de Dorpsraad zal er bij de gemeente op aandringen dit te realiseren. Openbaar vervoer op afroep bijvoorbeeld. Ook willen wij actief bijdragen door vrijwilligers te werven die zich beschikbaar stellen als buschauffeur.
Fiets- en wandelverkeer
Landelijk, maar ook in Middelie, groeit de aandacht voor duurzaamheid, leefbaarheid en klimaatadaptatie. Dit heeft ook effect op verkeer en mobiliteit en hoe we hier in Middelie mee om willen gaan. Een mobiliteitstransitie zal op den duur nodig zijn; mogelijk gaan we op een andere manier reizen. We verplaatsen ons minder en als we reizen, doen we dat steeds vaker in elektrische voertuigen. De infrastructuur en openbare ruimte moeten hier in de toekomst bij aansluiten. We zien een landelijke trend waarin er meer ruimte is voor fietsers en voetgangers en doorgaand verkeer door het dorp en buitengebied zoveel mogelijk beperkt wordt. In de gemeente Edam-Volendam lijkt dit nog niet veel aandacht te krijgen.
De Dorpsraad zal zich inzetten om deze ontwikkeling ook in onze gemeente meer prioriteit te geven, zodat de wens van inwoners van Middelie om meer fiets- en wandelpaden/stoepen te realiseren op de kaart gezet wordt.
3. Sociale voorzieningen
Mensen die moeite hebben om volledig zelfstandig te leven, kunnen alleen in een dorp als Middelie blijven wonen als er een sociaal vangnet is en er voldoende voorzieningen zijn. Het is wenselijk dat eventuele problematiek met kwetsbaren die niet kunnen terugvallen op een vangnet in de eigen sfeer, gesignaleerd en opgepakt kan worden door de juiste instantie.
De Dorpsraad wil een informerende en verbindende rol spelen. Door mensen en instanties bij elkaar te brengen, worden drempels mogelijk lager en lijnen korter. Op die manier hopen wij dat passende hulp sneller kan worden geboden.
Een belangrijke stap is gezet door de oprichting van een werkgroep met vrijwilligers uit het dorp. Deze werkgroep richt zich op het organiseren van activiteiten, zoals een regelmatig inloopmoment in een gezamenlijke ruimte voor koffie, thee, een praatje, spelletjes, etc. Wij willen dit verder ontwikkelen en uitbreiden als daar behoefte aan is.
Uit een inventarisatie zijn tot dusver de volgende speerpunten gekomen. Sommigen daarvan worden ook elders in deze visie genoemd:
- Het realiseren van openbaar vervoer naar de stadskernen van Edam-Volendam, waar meer voorzieningen zijn;
- Een platform bieden voor mensen met hulpvragen, zoals klusjes in en om het huis en hulp bij administratie of digitale problemen. Wij willen als dorpsraad zoveel mogelijk gebruik maken van bestaande mogelijkheden;
- Aansluiten bij het platform voor hulp en vrijwilligers van de gemeente Edam-Volendam, Edam-Volendam Voor Elkaar, lijkt een goede optie die wij verder willen onderzoeken. En/of gebruikmaken van de Dorpsberichten Middelie Whatsappgroep;
- Onderzoeken hoe problemen te signaleren en hoe er gehandeld kan worden in gevallen waarbij men niet op een vangnet binnen de eigen omgeving kan rekenen;
- Het bestrijden van eenzaamheid.
4. Verenigingen en vrijwilligers
Middelie kent een rijk verenigingsleven. Dit is een heel belangrijke pijler voor het karakter van ons dorp en het versterkt de sociale verbinding. Uit onze enquête kwam naar voren dat inwoners het van groot belang achten dat het verenigingsleven gewaarborgd blijft en waar nodig versterkt. Onze rol daarin is voornamelijk die van facilitator en informatieverstrekker.
Een belangrijke stap is gezet door de realisatie van ‘het verenigingsboekje’. In dit boekje, dat in 2022 huis aan huis is verspreid in Middelie, stellen alle verenigingen zich voor. Elke nieuwe bewoner van ons dorp ontvangt het in het welkomstpakket. Op deze manier willen wij het verenigingsleven extra aandacht geven.
De Dorpsraad organiseert op jaarlijkse basis een bijeenkomst met alle verenigingen in het dorp. Onderwerpen die aan bod zullen komen, zijn onder andere: hoe kunnen we elkaar versterken? Een inventarisatie van de benodigde en beschikbare vrijwilligers en wat er gezamenlijk ondernomen kan worden.
Hierbij kan gedacht worden aan:
- Gezamenlijke activiteiten organiseren (zonder de eigenheid van de vereniging te verliezen);
- Een werkgroep of persoon die jaarlijks de mogelijkheid van subsidies voor alle verenigingen kan checken;
- Iemand die voor alle verenigingen sponsorgeld bij de ondernemers in het dorp ophaalt om dit in te zetten op basis van door de bewoners aangegeven prioriteiten;
Een voor de Dorpsraad wat afwijkend project waar nu al aan wordt gewerkt is onderzoeken of het wenselijk is om de in het verleden met steun van de Dorpsraad aangelegde jeu de boulesbaan weer in goede staat te brengen.
Het gaat om het vervangen van de toplaag. Gesprekken met uitvoerders hebben plaatsgevonden, maar er moet nog worden gesproken met belanghebbenden.
Wanneer het project gerealiseerd kan worden, zal de Jeu de Boulesbaan worden overgedragen aan GV Hercules en VVM om een wedstrijdreglement op te stellen.
5. Wonen
Lintdorp
Het is een stil dorp, dat geheel en al buiten eenigen doortogt ligt en heeft eene lengte van ongeveer 2000 ellen, docht eene dubbele rij huizen, welke dikwijls ter wederzijden afgebroken wordt, en langs een watertje gelegen is, hetwelk het dorp in twee deelen scheidt.
Bron: MIDDELIE-MADELIER | Oud-Middelye
Middelie kent een lange historie en zou al voor het jaar 1212 ontstaan zijn. Uit oude beschrijvingen (zie bovenstaande citaat) is duidelijk dat Middelie al sinds het ontstaan een lintdorp is. Vandaag de dag slingert Middelie nog steeds vanaf het Noordeinde via Zijvend, Edammerdijkje en Axwijk richting de Purmerringvaart. Het dorp kreeg met de buurten Ons Belang en de Vogelbuurt ook een stuk ‘nieuwbouw’ dat langs het lint ligt.
Het lint is dus een belangrijk kenmerk van Middelie. Om dat beeld in stand te houden is het beleid van de provincie, om eventuele woningbouw vooral te situeren in het lint.
Starters- en seniorenwoningen
Uit de enquête Dorpsvisie en uit gesprekken met bewoners kwam bij het onderwerp ‘Wonen’ vooral de starter aan bod. Jongeren die zijn geboren en/of getogen in Middelie voelen zich verbonden met het dorp en zouden vaak graag in het dorp willen blijven, maar door de prijzen op de huidige woningmarkt is dit niet voor iedereen realiseerbaar. Naast de starters moeten we ook de senioren niet uit het oog verliezen. Kangoeroewoningen bijvoorbeeld om ouderen langer thuis te kunnen laten wonen moeten makkelijker realiseerbaar worden. Ook omgekeerd geldt dat het makkelijker moet zijn voor jongeren om op het erf van de ouders te kunnen wonen in bijvoorbeeld een schuur of chalet.
Een goede verhouding tussen jong en oud en alles daar tussenin houdt het dorp leefbaar en vitaal en een woningvoorraad die daarbij aansluit is cruciaal. Woningbouw op grotere schaal lijkt vooralsnog niet nodig met het oog op het leefbaar houden van Middelie. In de afgelopen jaren zijn veel jonge gezinnen in ons dorp neergestreken.
De meningen over het onderwerp wonen zijn erg verdeeld in Middelie. De Dorpsraad kan en wil daarom geen initiator zijn van plannen op het gebied van realisatie van woningbouw. Wanneer blijkt dat het onderwerp relevant is, dan kunnen wij wel fungeren als ‘thermometer’ en zien we taken op het vlak van het organiseren van een of meer informatiebijeenkomsten, het bewaken van de lintbebouwing en het communiceren met overheden. Bijvoorbeeld over het vergemakkelijken van kleine ingrepen zoals woningsplitsing en kangoeroewoningen.
6. Recreatie
Ontspanning binnen handbereik in Middelie, hier willen wij ons als Dorpsraad graag voor inzetten. Met betrekking tot dit onderwerp zijn we nog volop in ontwikkeling en zal de behoefte van inwoners nog beter in kaart moeten worden gebracht. In grote lijnen hebben we echter al wel een aantal punten van aandacht uit de enquête kunnen halen.
In Middelie wordt veel gewandeld, gefietst en is men actief in en op het water. Wij willen ervoor zorgen dat we dit kunnen blijven doen en waar mogelijk verbeteringen realiseren. Bewoners geven aan dat zij de realisatie van een zwemsteiger, aaneengesloten wandelroutes, verbeterde (diepere) vaarroutes en aanlegplaatsen voor boten belangrijk vinden. Om het wiel niet opnieuw uit te hoeven vinden, onderzoeken wij dit in samenwerking met onder andere de gemeente, de provincie en het recreatieschap Twiske-Waterland. Wij staan open voor creatieve ideeën vanuit het dorp en vragen iedereen met een idee om zich ook bij ons te melden zodat we samen kunnen kijken wat we kunnen organiseren. Enkele ideeën die nu al vanuit diverse contacten, enquêtes en eigen ideeën naar voren komen zijn hieronder gedeeltelijk uitgewerkt.
Wandelpaden
In Middelie kan prachtig gewandeld worden over de wegen langs de lintbebouwing. Veel mensen maken dagelijks een wandeling door het dorp. Door het gedeelde gebruik van de weg is dit niet in alle gevallen veilig. Het realiseren van separate wandelpaden is een veelgehoorde wens.
De wegen die aangelegd zijn voor de ruilverkaveling om de weilanden bereikbaar te maken vanaf de weg (via de “rode brug”) brengen je tot diep in het vogelrijk gebied midden in de typische Zeevangse veenpolder. Deze wegen lopen echter dood. De Dorpsraad zou graag voor de bewoners, bezoekers en ondernemers van wie dit van belang is, willen onderzoeken of er wandelpaden met elkaar verbonden kunnen worden. Langere, aaneengesloten routes zijn uitnodigender voor de wandelaar.
Een aantal ideeën zijn opgehaald bij verschillende bewoners in het dorp. Deze ideeën verkeren nog in een premature fase en zullen nog met alle betrokkenen moeten worden besproken.
Te denken valt aan projecten als:
- Het voor wandelaars bereikbaar maken van de andere kant van het spoor naar Hobrede via de spoortunnels die ook door schaatsers kunnen worden gebruikt. Dit zou kunnen met behulp van loopbruggen of trekpontjes;
- Het verbinden van de weg van het rode bruggetje met bijvoorbeeld de Fortweg of Axwijk;
- Herstel “Oude Kerkepad” (achter de moestuinen) door een pad naar de Zesstedenweg en deze eventueel aan te sluiten op wegen naar de dijk van het Markermeer;
- Route Middelie-Noord naar Warder;
- De Schapendijk langs Axwijk aan laten sluiten op het Edammerdijkje.
Bij Hobrede is een uitgezette wandelroute vanuit wandelnet werk Laag-Holland, opgezet door een samenwerking tussen Recreatieschap Twiske-Waterland, Provincie, Gemeente Alkmaar, het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en Staatsbosbeheer. Wellicht kunnen we hier een samenwerking mee zoeken. Uiteraard bij voldoende draagvlak uit het dorp van alle bewoners.
Tevens kan op het TOP (Toeristisch OverstapPunt) Middelie bij het Wapen een mooi startpunt zijn voor een wandeling.
Zwemvoorzieningen
Middelie leeft om en met het water, maar de sloten die de veenpolder omsluiten zijn niet geschikt om te zwemmen. Op twee plaatsen grenst ons dorp echter wel aan water waar in gezwommen wordt, de Purmerringvaart. Vele bewoners geven aan dat de mensen vroeger zwommen bij het gemaal richting Kwadijk. De locatie bij het gemaal en aan ‘De Schapendijk’ nabij Axwijk en langs het Edammerdijkje zijn nog steeds populaire zwemlocaties.
Wij willen de zwemvoorzieningen verbeteren en veiliger maken dan dat ze nu zijn. Veiligheid met betrekking tot in en uit het water gaan, bijvoorbeeld met een steiger en/of trap op een plaats met voldoende diepte om te springen, op een locatie die niet te dicht op de doorgaande weg ligt. Inmiddels heeft er een intensief voortraject plaatsgevonden. Helaas nog zonder het gewenste resultaat. De communicatie tussen de vele stakeholders maakt het complex. Een aantal locaties is inmiddels afgevallen. We gaan aan de slag met de overgebleven optie.
Bij zaken waar specifieke kennis voor nodig is of waar het te volgen proces voor ons niet duidelijk is, gaan wij op zoek naar hulp. Ook bij andere projecten waar wij mee bezig zijn.
Vaarroutes
De prachtige Seevanckpolder was een vaargebied waar boeren met de boot naar hun land gingen. Deze vaarcultuur is nagenoeg verdwenen uit ons dorp, omdat het niet meer functioneel is. Recreatief zou het interessant zijn om te onderzoeken of delen van deze vaarroutes weer (beter) benut kunnen worden.
Enkele stukken zijn nog begaanbaar maar vele sloten zijn inmiddels behoorlijk aan het dichtslibben. Ook op de officiële kanoroutes. De Dorpsraad wil zich hier in de komende periode in verdiepen en voor inzetten.
7. Slotwoord
Na ruim drie jaar geleden van start te zijn gegaan als onervaren Dorpsraad, hebben wij ons in de afgelopen tijd op allerlei vlakken ontwikkeld en hebben wij al een aantal zaken kunnen realiseren. Wat nog ontbrak was een duidelijke lijn.
Met dit document hebben wij gepoogd om inwoners, onszelf als bestuur en de partijen waar wij mee samenwerken een duidelijke weergave te geven van onze doelen.
Als faciliterende, organiserende en verbindende Dorpsraad hopen wij deze doelen te kunnen bereiken. Belangrijk daarbij is dat we ons netwerk blijven versterken en onszelf kunnen blijven ontwikkelen.
Deze visie zal regelmatig worden herzien in samenspraak met de inwoners van Middelie, want zonder hen hebben wij geen enkele basis.
Het bestuur, Middelie, oktober 2023